Begrip voor de werking van het brein maakt het verschil

Soms lijkt het gedrag van bewoners onverklaarbaar of moeilijk hanteerbaar. Inzicht in de werking van het brein kan helpen om de mens achter het gedrag te zien, beter te begrijpen en passend te reageren.

Onlangs ontving ik een bericht van een zorgprofessional, Gisela van Rooijen. Zij las het boek De dag door met dementie, geschreven door Dr. Anneke van der Plaats en uitgegeven door Dick Kits, en deelde haar ervaring na ons gesprek.

Lieve Peter,

Allereerst hartelijk dank voor het fijne gesprek vorige week woensdag.

Ik ben afgelopen maandag van 10.00 tot 22.00 uur in de sauna geweest en heb het boek “De dag door met dementie” helemaal gelezen. maar zeker Niet uitgelezen!!!

Dank aan je lieve moeder 🙏🏻 voor de prachtige heldere uitleg en de methode die ze heeft ontwikkeld.

Ik ben er enorm door geraakt 😍
Het heeft me ook inzicht gegeven in mijn eigen (“hersenbeschadiging” lees stempel PTSS) amandelkern.

Dank voor het compliment dat je vind dat ik al veel geleerd heb.
Dank voor alle mooie inzichten, mijn creatieve brein is hierdoor helemaal open gaan staan.
Dank dat ik hierdoor duidelijk heb gekregen dat ik zo snel mogelijk de zorginstelling waar ik nu werk moet verlaten.
Mijn hart huilt en lacht (net als de Orang Malu)
Mijn hart huilt om alle lieve mensen, die wonen in een omgeving waar ze onbegrepen worden, waar ze op een onmenselijke manier behandeld worden.
Het lacht om de wetenschap dat ik en alle mensen met echte aandacht, zorg en oprechte liefde het verschil voor hun kunnen maken.

DANKJEWEL 🙏🏻❤

Lieve groet, 
Gisela van Rooijen

 

Beste Gisela,

Mooi om te lezen dat het boek en ons gesprek zoveel bij je hebben losgemaakt, Gisela. Je hebt nu inzichten in handen die je sterker maken in je werk en die je kunt inzetten om binnen je organisatie een ander geluid te laten horen.

Je zou bijvoorbeeld het boek van Dr. Anneke van der Plaats kunnen aandragen, of collega’s en leidinggevenden wijzen op de laagdrempelige basiscursus die op mijn website BreinPlaats staat. Dat kan helpen om meer begrip te creëren voor hoe het brein werkt en wat dat betekent voor gedrag en dagelijks leven.

Tegelijkertijd weet ik dat dit niet altijd eenvoudig is. In veel organisaties hoor je opmerkingen als: “We doen dit al jaren zo” of “Waar halen we de tijd vandaan?”.

Vaak is er, ondanks alle inzet van zorgmedewerkers, onbedoeld te weinig aandacht voor de juiste bejegening én voor de omgeving waarin bewoners leven. Toch ligt de sleutel juist daar: gedrag is meestal een signaal. Angst, weerstand of agressie ontstaan vaak doordat iemand zich niet veilig voelt.

En vergeet niet: het gras bij de buren is niet altijd groener. Maar het feit dat jij nu deze kennis hebt, geeft jou een stevige basis. Het maakt jouw positie sterker en stelt je in staat om het gesprek aan te gaan en kleine veranderingen in gang te zetten.

De kernvraag is daarom: voelt iemand zich in deze omgeving wel of niet veilig?
Omdat het denkende brein beschadigd is, kan de bewoner meestal niet anders reageren dan vanuit emotie. Vaak kunnen zij hun eigen gedrag niet meer corrigeren of sturen.

Daarom zijn zij nog sterker afhankelijk van de omgeving. Als hulpverlener kun je hierin veel betekenen door de omgeving voorspelbaar, rustig en overzichtelijk te maken. Een gunstige omgeving geeft houvast en veiligheid. 

Met jouw betrokkenheid en creativiteit kun je verschil maken – misschien zelfs als een ambassadeur binnen je organisatie. Kleine stappen in kennisdeling en aandacht voor de mens achter het gedrag zijn vaak al genoeg om beweging te brengen.

Met vriendelijke groet, Peter Peltzer